Hậu Chế Bồng Nga Chế Bồng Nga

Bị đánh bại năm 1390, tướng La Khải chiếm được xác Chế Bồng Nga đem đi hỏa táng, rồi thu quân về nước.[44][45][46] La Khải thu thập tàn quân rút về nước đi bộ men theo đường núi không dám rút bằng đường thủy. Sau khi quay trở về Đồ Bàn, La Khải tiếm xưng vương hiệu và chịu triều cống nhà Trần trở lại. Năm 1391, La Khải sai sứ sang xin nhà Minh thừa nhận nhưng Minh Thái Tổ nói với các quan bộ Lễ rằng: "Đây do viên quan soán nghịch! Đồ tiến cống đừng nhận. Trước đây viên quan Chiêm Thành là Các Thắng giết Vương nước này tự lập, nên cự tuyệt."[47]

Đến năm 1413, con của ông là Ba Đích Lại mới được nhà Minh tấn phong. Chính sách cai trị khắt khe của La Khải gây bất mãn trong nước. Vây cánh của Chế Bồng Nga đều bị La Khải thay bằng những tướng sĩ thân tín, con trai của Chế Bồng Nga tên Chế Ma Nô Dã Na cùng em là Chế San Nô sợ bị ám hại đã chạy qua Đại Việt xin tị nạn. Cả hai được nhà Trần phong tước Hiệu chính hầu.[43] Năm 1397, một hoàng thân tên Chế Đà Biệt, em là Mộ Hoa, con là Gia Diếp cùng toàn thể gia quyến sang Đại Việt tị nạn. Chế Đà Biệt được Lê Quí Ly giao trọng trách bảo vệ biên giới phía nam của Đại Việt đề phòng những cuộc tấn công mới của quân Chiêm Thành.[48] Năm 1400, La Khải mất, con là Ba Đích Lại lên ngôi.[49]

Các vùng đất dưới ảnh hưởng Chiêm Thành đều được Lê Quý Ly thu hồi sau cái chết của Chế Bồng Nga. Lê Quý Ly đã tấn công vào vùng đất Cổ Lũy, Quảng Ngãi, ngày nay. Theo Biên Niên Sử Hoàng gia Chăm (1835), Thủ đô Bal Angwei đã thất thủ vào năm 1397 và dân tị nạn đổ vào Bal Panrang. Sau trận chiến năm 1400 một bộ phận nhà nước Chiêm Thành được khôi phục (vương triều Vijaya). Sau khi Lê Lợi đuổi quân Minh ra khỏi, vương triều Panrang cũng được khôi phục năm 1433. Sau khi thành Đồ Bàn thất thủ, vương triều Panrang đã thừa kế vương quốc Chiêm Thành cho đến năm 1832.[50]

Liên quan

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Chế Bồng Nga http://www.viettouch.com/champa/champa_history.htm... http://www.gocnhin.net/cgi-bin/viewitem.pl?5296 http://www.nomfoundation.org/nom-project/History-o... https://quangduc.com/images/file/KZPU77gk0AgQAKVI/... https://quangduc.com/images/file/el7wQrkk0AgQAMFY/... https://books.google.de/books/about/Thuy%E1%BA%BFt... https://www.justbooks.de/search/?isbn=978997169459... https://www.researchgate.net/publication/290930181... https://vi.wikisource.org/wiki/Vi%E1%BB%87t_Nam_s%...